Het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) concludeerde deze week dat het niet gaat lukken om de bebouwde omgeving voor 2050 gasloos te maken. De analyse gaat uit van de langzame opschaling van de afgelopen jaren, maar houdt onterecht geen rekening met innovaties.
Als grote bottleneck noemt het EIB de krapte op de arbeidsmarkt. Deze krapte is een feit. Standaardisatie en innovatie maken het echter mogelijk om met minder mensen veel meer werk te doen. De conclusie dat gasloos niet lukt voor 2050 is daarom veel te voorbarig.
Minder handen nodig per huis
Innovatie zowel in techniek als werkprocessen maken dat er per huis gewoon minder handen nodig zijn. Prefab oplossing zijn inmiddels al steeds meer onderdeel van het proces bij grote bouwbedrijven. Vakmensen kunnen daarmee steeds gerichter ingezet worden.
Ook zijn het soms de kleine innovaties die problemen in het proces weghalen. Denk bijvoorbeeld aan het vleermuizenonderzoek dat voorafgaand aan de bouw moet worden uitgevoerd. Dat kost veel tijd, maar door een kleine tool kan dat nu veel sneller.
Verrassend genoeg noemt het EIB opschaling onverstandig, omdat er dan na 2050 veel mensen ‘over’ zijn. Het is goed om daar over na te denken, maar het is geen legitieme reden om van opschaling af te zien.
Het rapport gaat daarnaast voorbij aan het verloop van een transitie waarbij alle begin moeilijk is. De afgelopen jaren is veel energie gestoken in het leren over de beste aanpak. Daar kunnen we verderop in de nationale verbouwing van ons energiesysteem de vruchten van plukken.
Onrealistisch bedrag
Tot slot het bedrag, 375 miljard euro. Dat lijkt vooral bedoeld om af te schrikken.
Het bedrag komt tot stand door kosten per huis (gemiddeld 40.000 euro) te vermenigvuldigen met aantal huizen. Hier wordt volledig voorbijgegaan aan kostendalingen door schaalgrootte en efficiency. Bovendien zijn de kosten voor het instandhouding van de status quo buiten beschouwing gelaten. Denk aan het onderhouden van gasnetten voor steeds minder huizen, stijgende gasprijzen en geopolitieke risico’s.
Kortom, een hoop excuses en stemmingmaker. Laten we vooral doorpakken met de energietransitie zodat de bebouwde omgeving in 2050 gasloos is.