Het belang van stilstaan

Een paar weken geleden had ik mezelf beloofd mindful te lunchen. Ik nam een hap en mijn gedachten dwaalden af naar alle dingen die ik nog moest doen. Ik dacht aan wat ik zou zeggen in de vergaderingen, hoe ik dat voorstel zou regelen, wat ik tegen die klant zou zeggen en alle andere dingen op mijn to do-lijstje. Voor ik het wist had ik mijn lunch op en was ik vergeten ervan te genieten. Ik voelde me vol, maar niet voldaan.

Dit is een verzonnen voorbeeld, maar wel een dat voor ons allemaal heel relevant is. Soms hebben we het gevoel dat onze agenda’s ook zo zijn – vol maar niet voldoende.

Extractivisme

We willen alles uit elk moment halen. Het is een maatschappelijk bepaald fenomeen dat we zo over de dingen denken. Het is niet verrassend dat onze wereld er zo aan toe is. We hebben elke natuurlijke hulpbron die we vinden gewonnen en geëxploiteerd zonder aan de gevolgen te denken. Of het nu kolen, gas, bossen, land, dieren enz. zijn gebruikt en misbruikt voor onze persoonlijke en collectieve doeleinden. Nu doen we hetzelfde met onze tijd. Dus om de wereld te veranderen moeten we ook leren de modellen van onze wereld te veranderen.

Efficiëntie en productiviteit

Wij zijn mensen en geen machines. Toch doen we ons leven alsof we als een computer aan en uit kunnen worden gezet. Als tijd een dierbaar goed is, dan kunnen we die maar beter niet verspillen. Maar dit denken dwingt ons ons te conformeren aan de tijd die we hebben en aangezien de tijd nooit stopt, kunnen we alleen maar angstvallig proberen er het beste van te maken.

Hoe kunnen we dit anders zien? We kunnen naar de natuur kijken. Zowel binnen als buiten ons kent de natuur cycli. We noemen deze cycli seizoenen, maancycli, economische cycli, slaapcycli, menstruatiecycli en onze eigen interne klokken, circadiane ritmes genaamd. We kunnen dit alles zien als manieren om ons te vertellen wanneer we moeten gaan en wanneer we moeten stoppen. In ons professionele leven bijvoorbeeld kunnen we ons werk op twee manieren bekijken: productief werk en reflectief werk.

Productief werk behoeft weinig uitleg, want het is de actie van het produceren of creëren van iets en omvat een grote verscheidenheid aan activiteiten, waaronder administratie, coördinatie en allerlei vormen van communicatie. Dan is er reflectief werk, dat we niet vaak als werk beschouwen. Maar dit soort activiteit is belangrijk omdat hier de ideeën vandaan komen om de dingen te doen die wij doen. Inzichten en reflecties ontstaan vaak op momenten dat we ons laten gaan. We hebben allemaal wel eens gemerkt dat een idee onder de douche of een spontane oplossing opkomt vlak voordat we in slaap vallen. Dat komt omdat het momenten zijn waarop we de noodzaak om te produceren hebben losgelaten.

Tot slot wil ik nog enkele praktische tips geven:

• Neem tijd in je dag om niet-productieve dingen te doen, zoals wandelen, uit een raam kijken, met iets spelen. Eigenlijk elke activiteit die geen einddoel heeft maar een proces is.
• Laat openingen in je agenda voor werk dat op natuurlijke wijze van binnenuit wil ontspringen. Niet al het werk dat we doen hoeft aan de eisen van de buitenwereld te voldoen.
• Probeer ademhalingsoefeningen voordat je de dag begint en tussen stressvolle vergaderingen door.
• Als je merkt dat je gedurende de dag overweldigd raakt, is dit een goede hint om een stap terug te doen van je werk en je bezig te houden met reflectieve activiteiten.

Anubhav Kandpal
Windkracht 5